هیچ چیزی در دنیا وجود ندارد که خوب مطلق یا بد مطلق باشد. هر شرایطی، هر روشی و هردیدگاهی از یک نظر خوب است و از یک نظر بد! این موضوع در رابطه با آموزش مجازی و غیرمجازی نیز صدق می‌کند.
درست است که در دوران کرونا ما همه مجبور شدیم از این روش آموزشی برای خود و فرزندان خود استفاده کنیم ولی به راستی کدام یک از دیگری بهتر است؟ بهترین جواب برای این سوال این است که هیچکدام نسبت به دیگری بهتر نیست و هر کدام از این روش‌ها ممکن است برای شخصی خاص دارای شرایطی خاص بهترین گزینه باشد.
تفاوت کلاس مجازی و حضوری
تفاوت کلاس مجازی و حضوری بسیار است. برخی از این تفاوت ها پررنگ‌تر هستند و برخی کمتر به چشم می‌آیند. در زیر به مهمترین آنها اشاره می‌کنیم.
سطح یادگیری
چه بخواهیم و چه نخواهیم سطح یادگیری در آموزش حضوری تا حد قابل قبولی بهتر است، اما چرا؟ به خاطر اینکه دانش آموز از نزدیک با معلم در ارتباط است و این دو بهتر با هم تعامل برقرار می‌کنند.
در کلاس حضوری وقتی معلم درس را ارائه می‌دهد با سوال‌هایی که مطرح می‌کند و با توجه به زبان بدن دانش آموزان به راحتی می‌تواند تشخیص دهد که کدام دانش آموز درس را فراگرفته و کدام دانش آموز نه! به این صورت بهتر می‌تواند نقاط ضعف دانش آموزان را بیابد و رفع کند.
این در صورتی است که در آموزش مجازی شرایط همچین تعاملی مهیا نیست. در کنار این مسئله برخی از خانواده‌ها نظارت درستی بر سلامت انجام تکالیف یا جلسه امتحانات دانش آموزان ندارند. برخی دانش آموزها از این فرصت استفاده می‌کنند و ترجیح می‌دهند با تقلب کردن این پیغام را به معلم خود ارسال کنند ۰که همه چیز را یاد گرفته‌اند.
برخی از دروس هم عملی محور هستند و وقتی به صورت غیرحضوری و غیرعملی به دانش آموز ارائه شوند نتیجه خوبی حاصل نمی‌شود. و این شاید از مهمترین موارد تفاوت آموزش غیرحضوری و حضوری باشد.
البته در مقاطع بالاتر این تفاوت کمتر خواهد شد. چون دانش‌آموزان مقاطع بالاتر درک درست‌‌تری از آموزش دارند و بهتر با کلاس‌های مجازی ارتباط برقرار می‌کنند. البته با استفاده از راهکارهای بهتر شدن آموزش مجازی توسط معلم ها می‌توان سطح یادگیری کودکان را در کلاس‌های غیرحضوری بالاتر برد.
نظم و انضباط
شاید یکی از فلسفه‌های مدرسه رفتن این باشد که کودکان نظم و انضباط را یاد بگیرند و مفهوم قانون و قانونمندی را درک کنند. آنها باید سر ساعت مقرری از خواب بیدار شوند و به مدرسه بروند. ساعات مشخصی با رعایت قانون کلاس یک جا بنشینند و در محضر معلم باشند.
یاد بگیرند و پاسخ بدهند. مسئولیت تکالیف خود را برعهده بگیرند و آنها را انجام دهند. در آموزش مجازی این شرایط به اندازه آموزش حضوری وجود ندارد. خیلی از کودکان به بهانه‌های مختلف از شرکت در کلاس‌های مجازی سرباز می‌زنند.
شاید باورتان نشود ولی برخی از والدین نیز به این مسئله دامن می‌زنند و با کودک خود همکاری می‌کنند. به جای او سر کلاس حاضر می‌شوند تکالیفش را انجام می‌دهند.
بدون توجه به این که این اصلا به نفع فرزند آنها نیست. آنها باید بدانند نمره بالا گرفتن هدف درس خواندن نیست. هدف از درس خواندن فرزند آنها رشد و تعالی است.
آرامش روانی
درس خواندن در محیطی امن و آرام باعث می‌شود که سطح یادگیری بالا برود. برای برخی از کودکان این محیط امن و آرام خانه است و برای برخی دیگر بیرون از خانه. به طور کلی مدرسه بهترین محیط برای درس خواندن است.
در مدرسه کودکان از محیط خانه و مشکلات احتمالی موجود در آن دور می‌شوند و با فکری آزاد به درس خواندن می‌پردازند. در مدرسه همیشه منوال به یک صورت است. تنها دغدغه‌ی اصلی کودکان درس خواندن است.
سطح تمرکز
تفاوت کلاس مجازی و حضوری بعدی تمرکز حواس است. در مدرسه قرار نیست مهمانی بیاید خواهر و برادرها با هم دعوا کنند تلویزیونی روشن شود و دستگاه بازی حواس کودک را به خودش پرت کند. به طور کلی سطح تمرکز کودکان در مدرسه بالاتر است.
روابط اجتماعی
یکی از مهمترین موارد در مقایسه آموزش مجازی و حضوری دوره ابتدایی اصل روابط اجتماعی است. یکی از فلسفه‌های شرکت در کلاس‌های مجازی این است که کودکان وارد اجتماع شوند و روابط اجتماعی را آموزش ببینند.
مخصوصا در دوران ابتدایی که سال‌های اولیه ورود کودک به اجتماع است. هر چقدر که روابط اجتماعی کمتر باشد کودک منزوی‌تر می‌شود کمتر می‌تواند در آینده روابط موثر داشته باشد و بیشتر با تنهایی خو می‌گیرد.
هوش هیجانی
در مدرسه اتفاقات مختلفی رخ می‌دهد. ارتباط با معلم‌ها و دانش آموزهای دیگر مدام کودک را به چالش می‌کشاند. او در مدرسه در موقعیت‌های مختلفی قرار می‌گیرد. برای اینکه بهترین عملکرد را در این موقعیت‌ها داشته باشد باید از هوش هیجانی خود کمک بگیرد. در نتیجه حضور در اجتماع مدرسه علاوه بر اجتماعی کردن کودک موجب تقویت هوش هیجانی او نیز می‌شود.
انعطاف پذیری در مکان و زمان
یکی دیگر از مهمترین موارد در مقایسه آموزش مجازی و حضوری دوره ابتدایی انعطاف پذیری در مکان و زمان است. کودک ابتدایی قرار نیست برای فراگیری علم و دانش به مکان و زمان خاصی محدود شود. و این می‌تواند برای برخی از کودکان و خانواده‌هایشان بی‌نهایت لذت‌بخش باشد.
هزینه ها
در مقایسه آموزش مجازی و حضوری به هزینه ها نیز باید توجه شود. هر کدام از این روش‌ها هزینه های مربوط به خود را دارند. در آموزش حضوری مواردی مثل فرم مدرسه کیف لوازم التحریر نو کمک به مدرسه و … وجود دارد. در آموزش مجازی وسایلی مثل موبایل و اینترنت نیاز است. نمی‌توان گفت هزینه کدام یک بیشتر است.
نتیجه ی کلی:
همانطور که در مقایسه آموزش مجازی و حضوری دوره ابتدایی تفاوت های زیادی وجود دارد. شاید تصور کنید که در این مقایسه آموزش حضوری برنده می‌شود. بله کاملا درست است. مخصوصا برای مقطع ابتدایی به نظر می‌رسد آموزش مجازی نمی‌تواند تمام نیازهای کودکان و معلمان را از یک محیط مناسب آموزشی برطرف کند.
با این حال کلاس‌های مجازی کاملا نوپا هستند و ممکن است در آینده بهتر و موثرتر شوند و در نتیجه مزایا و معایب آموزش مجازی نیز دست‌خوش تغییر شود. معلم‌ها با استفاده از خلاقیت در تدریس مجازی می‌توانند به این تغییرات کمک کنند.
تهیه کننده: سرکار خانم شجاعی (آموزگار پایه دوم)
تایید کننده : جناب آقای ترابی (معاون آموزشی)
? اَللّهُــمَّ عَجـِّــل لِوَلیِّــکَ الفَــرَج ?