فهمیدن یک مطلب در کلاس درس بدون شک مهم ترین و حساس ترین مرحله در فرآیند یادگیری محسوب می شود. اگه درسی را هنگام تدریس معلم خود به خوبی یاد بگیرید، نیازی نیست برای یادگیری دوباره آن درس زمانی در نظر بگیرید و می توانید زمان خود را به حل تمرین های بیشتر و تست زنی از آن درس اختصاص بدهید. اما در نقطه مقابل، اگر درس را در کلاس و با تدریس معلم یاد نگیرید، مجبورید زمان بیشتری را در منزل برای یادگیری همان مبحث در نظر بگیرید و این در حالیست که این بار معلم ندارید و باید خود از پس مباحث جدید بر بیایید و اگر سوالی برایتان پیش بیاید، کارتان سخت تر هم می شود.
پس منطقیست که یادگیری در کلاس درس بهتر و موثرتر است و باعث می شود وقت بیشتری برای حل تمرین و تست زنی داشته باشید.
اما مسئله اینجاست که خیلی وقت ها در کلاس درس، تمرکز و آمادگی لازم برای یادگیری را نداریم و درس معلم را متوجه نمی شویم. در این جا سعی می شود شما را با راه های افزایش تمرکز در کلاس آشنا کنیم تا از این به بعد با آمادگی بیشتری در کلاس حاضر باشید و درس را بهتر یادبگیرید.
راه های افزایش یادگیری در کلاس
- منظم باشید
به موقع در کلاستان حاضر شوید. همیشه آن تایم باشید. سروقت و قبل از رسیدن معلم، در کلاستان حاضر شوید. دیرآمدن دلیل خوبی برای تشخیص بی نظمی و تنبلی شما در کلاس است. در ضمن دیر رسیدن در کلاس باعث بهم خوردن تمرکز معلم و کلاس می شود و این خود باعث درگیر شدن فکر شما و سایرین شده و یادگیری و تمرکزتان را کاهش می دهد. هم چنین اگر فقظ چند دقیقه هم دیر برسید، قسمت ابتدایی و اصلی درس را از دست داده اید و و ممکن است بقیه مطالب را نیز به خوبی متوجه نشوید.
حتی توصیه می کنیم چند دقیقه قبل از حضور معلم، سر جای خود بنشینید و وسائل و کتاب های لازم را روی میز قرار دهید و سعی کنید بدن و ذهن خود را آرام و آماده یادگیری کنید.
غیبت زیاد شما را از درس و دانش آموزان دیگر عقب انداخته و باعث می شود خیلی از مطالبی که در کلاس مطرح می شود را از دست بدهید. پس کمتر غیبت کنید. سعی کنید همیشه در کلاس درس حاضر بوده و از نکاتی که معلم در هنگام درس می گوید، غافل نباشید.
- تمرکز کامل داشته باشید
گوشی موبایل، کامپیوتر، تبلت، گوش دادن به موسیقی و حتی یک دوست می تواند از عوامل از دست دادن تمرکز شما باشد. در مکان راحتی بنشینید، جایی که بیشترین تمرکز را داشته باشید و با دوستان خود صحبت نکنید. هر چیزی را که فکر می کنید باعث حواس پرتی شما می شود، درون کیف بگذارید و فقط به درسی که داده می شود فکر کنید. وقتی معلم شروع به تدریس کرد، با تمرکز کامل به مطالبی که معلم درس می دهد گوش کنید. دانش آموزان برتر همیشه مطالب را در کلاس یاد می گیرند و یادگیری را به خانه یا روزهای بعد موکول نمی کنند. آن ها سعی می کنند تمام مطالبی را که باید یاد بگیرند، در همان کلاس درس یاد بگیرند.
3. سعی کنید در ردیف های اول بشینید
آیا می خواهید معلم شما نظارت بهتر و جدی تری روی فعالیت های شما داشته باشد؟ هنگام حل مسائل و تمرینات به شما کمک کند؟ و روند حل مسئله شما را بررسی کرده و اشکالات شما را رفع کند؟ در این صورت باید یکی از صندلی های ردیف جلو را برای نشستن انتخاب کنید. بهتر است ردیف اول بنشینید تا هم به معلم و هم به تخته کلاس تسلط بیشتری داشته باشید. نشستن در ردیف جلو باعث می شود از شلوغی ها و شیطنت های ردیف های انتهایی دور باشید که این مسئله نیز منجر به افزایش یادگیری در کلاس می شود.
جلو نشستن در کلاس درس و افزایش یادگیری
محققان اروپایی برای نخستین بار وضعیت نشستن در کلاس درس و تأثیر آن بر یادگیری کودکان را مورد بررسی قرار دادند. به گزارش ایسنا، این تحقیق توسط محققان دانشگاه Tübingen آلمان در بین ۸۱ دانش آموز با سنین ۱۰ تا ۱۳ ساله انجام گرفت. در این تحقیق، نزدیک بودن به معلم و تأثیر آن بر یادگیری توسط واقعیت مجازی در کلاس مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی این فرضیه، یک کلاس مجازی تشکیل شد و با استفاده از واقعیت مجازی به دانش آموزان در ابتدا و انتهای کلاس تکلیف داده شد. در این کلاس مجازی، حل مسائل ریاضی آموزش داده و درس تکرار شد.
نتایج این تحقیق نشان داد دانش آموزانی که در ابتدای کلاس و نزدیک به معلم می نشینند، تکالیف ریاضی خود را بسیار سریع تر از دانش آموزان انتهای کلاس انجام می دهند و در نتیجه نزدیک بودن به معلم، موجب فراگیری و توجه بیشتر دانش آموزان می شود.
محقق این تحقیق اظهار کرد: برای اینکه تمامی دانش آموزان از آموزش یکسان بهره گیرند، معلم باید طی تدریس در کلاس درس حرکت کند.
- از تاثیر پیش خوانیغافل نباشید
چیزی که دانش آموزان از قبل می دانند، روی یادگیری شان تاثیر گذار است. محققین نشان دادند که دانش اولیه روی رشد فکری و تحول فکری دانش آموزان تاثیر گذار است. دانش آموزان با رشد فکری خود به دانش قبلی خود اضافه می کنند و با تحول فکری، می توانند اشکالاتی که در اطلاعات و دانش خود داشته اند را تغییر دهند.
مطالعه کلی در مورد تیتر و مطالبی که معلم قرار است در جلسه بعدی آموزش دهد داشته باشید تا هنگامی که معلم شروع به تدریس کرد بتوانید با او همکاری کرده و به تمام سوالات او در حین تدریس پاسخ دهید. هم چنین پیش خوانی باعث می شود سوالاتی درباره درس در ذهن شما ایجاد شود که در کلاس و هنگام تدریس معلم، ذهن شما به دنبال یافتن پاسخ این سوالات خواهد بود و به این ترتیب حواس شما کمتر پرت می شود و تمرکز بیشتری روی مطالب درسی دارید. این راهکار تاثیر به سزایی در افزایش یادگیری در کلاس دارد.
- یادداشت برداری کنید
یادداشت برداری هنگام گوش دادن به درس باعث افزایش یادگیری و تمرکز شما نسبت به موضوع خواهد شد. هرچه تمرکز و دقت شما افزایش پیدا کند، اطلاعات سریع تر و دقیق تر به حافظه شما منتقل می شود. باید عادت کنید زمانی که معلمتان مطلبی روی تخته نمی نویسد و به طور کلی هر زمانی که نیاز نیست به معلم یا تخته نگاه کنید، از صحبت های معلمتان و مطالب درسی بیان شده یادداشت برداری کنید. یادداشت برداری باید شامل مطالب اساسی و مهم درس باشد و به صورت خلاصه و جمله های کوتاه باشد. سعی کنید سرعت نوشتن خود را بالا ببرید تا بتوانید مطالب بیشتری را یادداشت کنید.
نکته ای از مطالبی را که معلم آموزش می دهد از قلم نیندازید. همیشه قلم و کاغذ همراه خود داشته و تمام نکات کلیدی که معلم می گوید را یادداشت کنید.
اگرچه یادداشت برداری در ابتدا اندکی سخت به نظر می رسد، اما با تمرین بیشتر شما می توانید در این مهارت حرفه ای شوید. دو فایده مهم یادداشت برداری در کلاس، افزایش تمرکز و یادگیری در کلاس و دسترسی به منبعی مناسب برای مرور درس و یادآوری مطالب تدریس شده در کلاس می باشد.
- اشکالات خود را مطرح کنید
اگر هنگام تدریس یک مبحث سوالی مرتبط با درس در ذهن شما ایجاد می شود، باید در همان درس یا مبحثی که معلم در کلاس تدریس می کند سوالتان را مطرح کنید و در پی یافتن جواب آن باشید. از سوال پرسیدن هراسی نداشته باشید و مطمئن باشید با پرسیدن سوالات مناسب، مورد تحسین معلم و سایر دانش آموزان قرار می گیرید؛ چرا که سوال که در ذهن شماست، همان سوالی است که در ذهن بسیاری از دانش آموزان دیگر هم به وجود آمده، اما جرئت پرسیدن آن را نداشته اند.
اگر در درسی ضعف دارید، حتما برای رفع آن به موقع اقدام کنید. رفع اشکالات درسی خود را موکول به زمان دیگری نکنید تا ایام امتحانات فرا برسد. چون ایام امتحانات زمان مرور درس ها است، نه رفع مشکلاتی که در درس ها دارید.
- از دیگران کمک بگیرید
اگر در مبحث یا درسی مشکل دارید، از فردی که بیشتر می داند کمک بگیرید. بسیاری از افراد این کار را انجام نمی دهند و برای همین نمی توانند مشکلات خود را حل کنند. اطمینان داشته باشید که تمام معلمان می خواهند به شما کمک کنند تا بیشتر بدانید. اگر پاسخ سوالات خود را در کتاب های درسی و یا کمک درسی دریافت نکردید، به معلم خود یا یکی از دانش آموزان که در این درس توانایی زیادی دارد مراجعه کنید و سوالات خود را از او بپرسید و یا بخواهید منابع کارآمد را به شما معرفی کند.
با این روش می توانید تعامل خود را با سایر دانش آموزان بیشتر کنید و در این صورت آن ها هم در دروسی که شما در آن ها قوی تر هستید، از شما کمک می گیرند که باعث پیشرفت و افزایش یادگیری هر دو شما می شود.
- در هر کلاس، فقط به درس همان کلاس توجه کنید
برخی از دانش آموزان فکر می کنند می توانند با استفاده از زمانی که معلم درس می دهد، خود را برای کلاس بعدی آماده کنند و با این کار در زمان صرفه جویی کنند!! برای مثال بسیاری از دانش آموزان در کلاس شیمی، لغت زبان می خوانند تا خود را برای امتحان زبان ساعت بعدی آماده کنند.
بهترین زمان یادگیری وقتی است که معلم درس می دهد. این زمان دو برابر مفید تر از زمانی است که دانش آموز در خانه مطالعه می کند. وقتی شما حرف های معلم را دنبال می کنید، می توانید صحبت های او را قطع کنید و راجع به مطلبی که متوجه نشدید، دوباره سؤال کنید. همچنین اگر معلم از شما سؤال کرد، بهتر می توانید نظر خودتان را بیان کنید.
تهیه و تایید توسط: سرکار خانم ابراهیمی (آموزگار درس علوم)